Trong tất cả các sinh viên, Kiều Doãn Bình yêu quý Phương Mộc nhất. Ông vẫn nhớ, trong cuộc thi vòng hai sau khi các nghiên cứu sinh nhập học, cậu sinh viên này có thành tích phần viết rất bình thường nhưng ở phần nói lại biểu hiện ra khả năng thiên phú của mình. Kiều Doãn Bình hỏi liền mấy câu về lịch sử phạm tội ở phương Tây, Phương Mộc đều trả lời lưu loát, không chỉ lý thuyết cơ bản rất vững, mà sự kiến giải cũng rất độc đáo. Kiều Doãn Bình lúc đó liền quyết định nhận cậu làm đệ tử. Hơn nữa, so với những sinh viên sau khi nhập học học hành lười biếng, Phương Mộc chăm chỉ hơn nhiều, ngoài môn học bắt buộc, cậu còn thường xuyên đến cơ quan tư pháp thu thập tài liệu. Kiều Doãn Bình rất tán thành phương pháp này, ông luôn cho rằng, cách tốt nhất để nghiên cứu tội phạm học chính là để sự thực lên tiếng. Nhưng hôm nay, cậu sinh viên luôn được ông sủng ái đã làm ông nổi giận lôi đình.
Tiếng chuông cửa vang lên, bà vợ đang ngồi trên ghế sofa xem ti vi, nhìn thấy mặt Kiều Doãn Bình nặng trình trịch, thở dài một tiếng, đứng lên ra mở cửa.
“Phương Mộc đấy à, mau vào đây!”
“Em chào cô!”
Bà lấy cho Phương Mộc một đôi dép đi trong nhà, khẽ nói: “Ông ấy ở trong thư phòng, lại nổi nóng rồi, cứ thuận theo ý ông ấy một chút, dù ông ấy có nói gì em, em cũng đừng phản bác lại nhé!”
Phương Mộc gật gật đầu.
Giáo sư Kiều nhíu mày, ngồi trên ghế xoay, im lặng nhả khói thuốc. Phương Mộc không dám ngồi xuống, đứng im, hai tay thõng xuống. Giáo sư Kiều hút xong điếu thuốc, chỉ sang chiếc ghế bên cạnh, rồi lại đẩy bao thuốc lá sang. Phương Mộc thận trọng ngồi xuống, do dự một lát, sau đó rút ra một điếu, châm thuốc.
Hai người ngồi yên lặng hút thuốc, không khí dường như cũng ngưng tụ lại. Cuối cùng, vẫn là giáo sư Kiều lên tiếng phá vỡ bầu không khí tĩnh mịch: ”Chiều nay, việc thầy hiệu phó Tề nói, là thật à?”
Phương Mộc giật thót một cái. Thực ra, trước khi đến đây, cậu đã dự liệu được giáo sư Kiều tìm cậu là vì việc này. Việc Thái Vĩ tự ý tiết lộ tên của mình cho người nhà Từ Kiệt, và cả việc hiệu phó Tề yêu cầu cậu lên bục phát biểu trước toàn trường, tất cả những việc này đều khiến Phương Mộc rất bực bội. Nói thật, việc giúp cơ quan công an phá vụ án hình sự chẳng có gì là đáng xấu hổ cả, nhưng Phương Mộc không muốn vì thế mà bị mọi người chú ý, cho nên, nguyên nhân khiến cậu bực bội bắt nguồn từ tính cách của cậu. Nhưng giáo sư Kiều lại phản cảm gay gắt với sự việc này, khiến Phương Mộc vô cùng bất ngờ.
“Dạ, việc này…” Phương Mộc không biết phải trả lời thế nào.
“Em hãy nói xem, đúng hay không?” Giọng thầy Kiều cao vút lên.
“Đúng ạ!” Phương Mộc thật thà công nhận.
“Em nói tỉ mỉ xem nào, rốt cuộc là chuyện gì?”
Phương Mộc đành phải kể tỉ mỉ lại tất cả quá trình vụ án của Mã Khải cho thầy Kiều nghe.
Nghe xong, thầy Kiều trầm ngâm một lúc, sau đó nói: “Đây là lần đầu tiên em làm như vậy à?”
Phương Mộc do dự giây lát, lắc đầu nói: “Không phải ạ.”
Thầy Kiều “hừ” một tiếng rồi không nói gì, lấy một điếu thuốc trong bao thuốc, “xoẹt” một tiếng, châm thuốc, nhíu mày bắt đầu hút.<>
Phương Mộc định lên tiếng hỏi, nhưng lại không dám nói, chỉ có thể bất lực ngồi im.<>
“Phương Mộc,” giáo sư Kiều đột nhiên cất tiếng hỏi: “Bản chất của việc khắc họa tâm lý tội phạm là gì? ”
“Dạ?” Phương Mộc ngẩn người, nhưng cậu lập tức định thần lại, “Khắc họa tâm lý tội phạm là một kiểu suy đoán đối với hành vi phạm tội sau khi trải qua huấn luyện chuyên ngành,” cậu dừng lại giây lát, “Loại ý kiến này không phải là kết luận có tính khoa học.”
“Vậy cậu nghĩ cậu là người được huấn luyện xuất sắc về khắc họa tâm lý tội phạm sao?”
“… Không phải ạ.” Phương Mộc cúi đầu, nói lí nhí.<>
“Vậy thì cậu dựa vào đâu mà cho rằng mình có thể cung cấp cho cơ quan tư pháp cái gọi là ý kiến đấy, làm ảnh hưởng đến nhận định của tổ chuyên án đối với nghi phạm?!” Giọng giáo sư Kiều cao vút.
Phương Mộc không lên tiếng, nhưng giờ cậu đã hiểu vì sao giáo sư Kiều lại nổi giận.
“Một người nghiên cứu tội phạm học giỏi, phải có sự kính sợ đối với chuyên ngành của mình và đối tượng nghiên cứu.” Giáo sư Kiều nói đầy kích động, “Đặc biệt là khi anh ta dùng kiến thức khoa học để hướng dẫn tư pháp thực hành, trước tiên anh ta cần nền tảng học thuật vững chắc, tiếp đến là cần thái độ thận trọng và nghiêm túc. Cậu phải biết rằng, ý kiến của chúng ta có thể sẽ ảnh hưởng tới quyền lợi, tự do, thậm chí sinh mạng của một con người. Đây không phải là trò đùa!” Ông lấy tay gõ gõ xuống mặt bàn, “Thước đo giá trị thực sự của một người nghiên cứu tội phạm học không phải là xem anh ta có phát biểu được nhiều đề tài luận văn, tổ chức được nhiều chuyên đề hay không, mà phải xem lương tri học thuật của anh ta, xem anh ta có thể dùng lý luận vững chắc, kinh nghiệm phong phú để cung cấp sự giúp đỡ khoa học được cho tư pháp thực hành hay không.” Ông quay mặt sang Phương Mộc, “Chứ không phải chỉ dựa vào việc đọc qua mấy cuốn sách, dựa vào cái gọi là thiên phú, dựa vào sự khôn vặt để gặp may.”