Quần đùi, áo phông, tôi leo lên tầng bốn. Gọi là “nóc nhà” nghe dễ chịu hơn là “sân thượng”, dù thực ra muốn lên nóc nhà còn phải trèo thang nữa, nhưng thôi, hãy cứ chấp nhận “sân thượng” ở đây là “nóc nhà” đi.
Trong bóng tối, nghĩa là chỉ có một chút xíu hiếm hoi ánh sáng lọt lên tới tận chỗ này, tôi ngồi tựa vào tường, dưới một tán lộc vừng và giữa tỉ tỉ thứ cây cảnh xung quanh của Bố. Hầu như chỉ có màu đen và trắng. Bóng lá đen, trên nền ánh sáng nhàn nhạt nhè nhẹ và nền xanh đen sẫm của trời.

Chẳng làm gì cả, tôi chỉ ngồi im và thở. Rồi đột ngột, thấy một ngôi sao rơi.

*

Mong muốn ra ở riêng khi đã đủ Mười Tám tuổi, từ xưa đến giờ vẫn chưa bao giờ nguôi ngoai đối với tôi. “Tự do, ơi tự do!” Tôi đã nghĩ tôi có thể đánh đổi sự khốn khổ một tí về vật chất để có được “tự do”: Được không ai bị kiểm soát, được không bị ai mắng mỏ, được không bị hỏi đi đâu về đâu, được không bị quát tháo tơi bời vì tội ăn ở bừa bãi… Nhưng chưa bao giờ tôi lường trước “một tí” ấy là từng nào!

Hôm qua, tôi đi xem hai cái “nhà”.

Ngôi nhà thứ nhất, khi đến đúng địa chỉ đó, tôi thấy một kho xi măng. Ú ớ gọi cho chủ nhà, cô bảo: “Ừ, đi ra phía sau cháu ạ.” Rồi cô dẫn tôi đi lên cầu thang mà bề rộng chừng 50cm, đi lên cao, cao mãi; hết cầu thang xi măng tới cầu thang bằng sắt và cuối cùng, tới một chỗ, mà người thường vẫn gọi là “nóc nhà”. Thôi thì đủ thứ hầm bà lằng kết hợp giữa sắt, hàn, tấm liếp, vách ngăn… để cho ra mấy cái gọi là “phòng” và một khoảng trống tơ hơ ở giữa làm lối đi chung kết hợp với bếp. Nhà vệ sinh chung, nhà tắm chung. Phòng trọ - khi cô chủ nhà mở ra cho tôi nhìn: Trơ trọi một cái giường và một ô vuông như cửa sổ, chắn bằng những thanh sắt dẹt hàn song song.

“Đây có phải là nhà tù không?” – tôi nghĩ.

Thế là tôi lặng lẽ ra đi không nói được lời nào.

Ngôi nhà thứ hai, đi ngoằn nghèo vào một ngõ rất sâu, rất hẹp, tôi đến được một căn nhà của bốn cô gái thuê chung và tự do tung hoàng – đúng như tôi kỳ vọng. Nhà này thì sao? Nhà ổn, mọi thứ ổn. Ngoại trừ cái lối vào quá bé và nhà bẩn như một cái chuồng - mặc dù, rõ ràng có bốn cô gái ở. Thế là tôi lặng lẽ ra về không hẹn ngày trở lại.

*

Hằng tháng, tôi vẫn đưa Mẹ một ít tiền từ tiền lương, tiền làm thêm này nọ. Vì ý thức tự lập cao vòi vọi, tôi nghĩ rằng nếu tôi ra ngoài thuê nhà thì tiền ở, tiền ăn cũng phải hết chừng đó. Thế nên tôi đưa Mẹ từng ấy tiền là hợp lý rồi.

Và tôi tự tin lắm, nghĩ mình người lớn lắm. Cho đến khi đi xem xong “nhà tù” và “chuồng heo”, tôi mới nhận ra rằng, mẹ ơi, với từng ấy số tiền mà sống được trong nhà này thì thực sự là … không hợp lý. Vì thứ Bố Mẹ cho tôi không chỉ là một mái nhà để chui ra chui vào, không chỉ là đồ ăn đầy ụ trong tủ lạnh, không chỉ là ti vi, máy giặt, điều hòa… Bố Mẹ cho tôi tình yêu thương và sự chở che vô điều kiện, mà những thứ đó thì rõ ràng, mấy xu của tôi không bao giờ mua nổi và quả thực là ngu ngốc nếu (dám) lấy mấy xu đó ra để đong đếm.

Chứ tôi đo cảm giác quần đùi, áo phông, ngồi không trên nóc nhà ấy - kiểu gì? Nữa, tôi đo cảm giác ngồi trong ánh vàng đèn bếp, cặm cụi gõ và (thi thoảng) lôi đồ trong tủ lạnh ra ăn đêm - kiểu gì? Và tôi trả kiểu gì cho mâm cơm đã luôn sẵn sàng khi tôi về tới nhà? Trả thế nào cho được sự ấm cúng? Trả thế nào cho được một bồ quan tâm ( núp bóng dưới những trường ca xối xả) khi tôi về khuya?

Tôi cũng hiểu ra (một cách xót xa) vì sao Mẹ và cả Bố cứ càm ràm suốt mỗi khi tôi bày bừa. Nếu không có những càm ràm của hai người, tôi ở riêng cũng sẽ sống giữa một cái chuồng như thế kia thôi!

*

Tôi vẫn đi về ngày ngày, không còn khăng khăng “nhà mình xa quá” để đòi ra ở riêng cho bằng được. Đúng hơn, tôi từ bỏ ý định ra ở riêng, cho tới khi nào có thể.

Vẫn thế, chữ An, là cô gái ngồi dưới mái nhà.