Lộ diện

Chiều thứ tư, đại hội toàn trường. Chủ đề chính của hội nghị là quán triệt cương lĩnh của Ủy ban Giáo dục tỉnh về “Học đi đôi với hành, lấy khoa học để thúc đẩy sự nghiệp vĩ đại”.
Giáo viên, nhân viên toàn trường đều tham gia đại hội, hội trường chật ních người. Đương nhiên, nửa già số người đều đang ngủ gật.
Thầy hiệu trưởng phát biểu. Bí thư Đảng của trường phát biểu. Người phụ trách giảng dạy và hiệu phó chuyên ngành Nghiên cứu khoa học phát biểu.
Hiệu phó Tề vừa mới được đề bạt từ chức Trưởng khoa nghiên cứu khoa học, có lẽ đây là lần đầu tiên được nổi bật trước toàn trường, có thể nhận thấy thầy rất căng thẳng, đồng thời cũng rất hưng phấn. Hai vị lãnh đạo đầu tiên phát biểu chưa đến nửa tiếng đồng hồ, còn thầy giáo này nói gần một tiếng, mới nói đến “Phương diện thứ hai của vấn đề thứ hai”.
Phương Mộc ở dưới mơ màng ngủ gật gà gật gù, phòng họp rất nóng nực, có thể cảm nhận thấy giọt mồ hôi rơi xuống cổ, xuống người, cảm giác dính nhơm nhớp thật khó chịu. Cậu cố gắng mở mắt, vừa phe phẩy cổ áo, vừa nhìn xung quanh.
Khà khà, Đỗ Ninh đang ngủ rất ngon, nước dãi nhỏ ra cả vai mà còn không hay biết. Người bên cạnh chưa ngủ, nhưng đầu gật gật, có lẽ cũng sắp không thể gắng gượng được nữa rồi.
“Đồng chí Đặng Tiểu Bình đã từng nói: “Khoa học kỹ thuật là sức sản xuất đầu tiên”, điều này đã nói lên địa vị quan trọng của khoa học kỹ thuật trong quá trình xây dựng hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng đặt cho chúng ta, những người làm công tác nghiên cứu khoa học một câu hỏi. Đó chính là, vì sao chúng ta lại làm về nghiên cứu khoa học?” Hiệu phó Tề cố ý dừng lại một lát, nhưng những thính giả ở bên dưới, người thì ngủ, người thức cũng chẳng buồn chú ý, cho nên không tạo nên được sức hấp dẫn để mọi người suy ngẫm, đành phải tự trả lời câu hỏi của mình: “Là để phục vụ thực tiễn.”
Để che giấu sự sượng sùng của mình, ông cầm tách trà, uống một ngụm, nhổ bã chè, hào hứng nói: “Trước đây, chúng ta làm về công việc nghiên cứu hãy còn quá ít. Các vị giáo sư, vì lấy chức danh, vì muốn có thành quả, cứ cúi đầu làm các đề tài, rất ít người suy nghĩ xem nghiên cứu của mình có ý nghĩa hướng dẫn đối với xã hội thực tiễn hay không. Việc này đã tạo nên sự xa rời nghiêm trọng giữa nghiên cứu khoa học và thực tiễn. Thứ anh nghiên cứu ra, không có ai sử dụng, cũng không có tác dụng, vậy thì, cả ngày anh vùi đầu ở trong phòng có tác dụng gì chứ?”
Ông rút từ trong túi áo ra một lá thư, huơ huơ lên rất khoa trương, “Tôi đang cầm một lá thư khen ngợi, mặc dù viết cho một sinh viên của trường ta, nhưng tôi cảm thấy, bạn sinh viên này có thể trở thành tấm gương tốt cho mỗi người chúng ta.”
Cả phòng họp đột nhiên im ắng lạ thường, nhiều người đang ngủ gật gù cũng mở to mắt.
Hiệu phó Tề rõ ràng rất hài lòng về hiệu ứng này, ông bóc lá thư, rút ra mấy trang giấy, “Tin rằng mọi người đều biết, khoảng thời gian trước, thành phố J liên tục xảy ra mấy vụ giết người, thủ đoạn rất tàn nhẫn. Cơ quan công an cũng rất phiền não, vụ án mãi vẫn không phá được. Thế nhưng, một sinh viên của chúng ta, đã ứng dụng những kiến thức học được ở trường vào trong tư pháp thực tiễn, giúp đỡ cơ quan công an phá thành công những vụ án mạng liên hoàn… ”
Mắt Phương Mộc mở trừng trừng.
“… Có một nạn nhân được giải cứu thành công, bố cô gái đã gửi bức thư cảm ơn này. Tôi đọc thấy vô cùng cảm động, một sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường, đã không sợ hiểm nguy, tích cực cố gắng, phát huy được tác phong ưu tú của việc liên kết giữa lý luận và thực tế. Tinh thần này, đáng được chúng ta tuyên dương và noi theo!”
Đám người dưới khán đài đã bắt đầu hào hứng thì thầm to nhỏ, nhìn sang nhau.
“Trật tự! Trật tự!” Hiệu phó Tề mặt đỏ gay, giơ hai tay ra hiệu cho mọi người yên lặng, “Bây giờ, chúng tôi xin mời bạn Phương Mộc - thạc sĩ chuyên ngành Tội phạm học, khóa 2001 của Học viện Luật lên phát biểu cảm nghĩ của mình.” Ông đưa micro ghé sát vào miệng, “Bạn Phương Mộc, bạn Phương Mộc, bạn ngồi ở đâu?”
Đầu óc Phương Mộc hoàn toàn trống rỗng, đến tận khi Đỗ Ninh đẩy cậu mấy cái, cậu mới định thần lại, bần thần giơ tay lên.
Một luồng ánh sáng đèn chiếu vào người cậu, một vòng tròn ánh sáng bao trùm quanh cậu.
“Mau lên đây, lên đây!” Hiệu phó Tề nhiệt tình đứng dậy.
Phương Mộc bị ánh sáng chiếu đến nhói cả mắt, cậu mơ màng nhìn xung quanh, các bạn ngồi ở hàng ghế đầu tiên đã tự động đứng dậy, tạo ra khoảng trống cho cậu. Cậu đành phải đứng dậy, cố gắng đi chen qua các bạn, đi men theo đường lên trên bục. Cái vòng tròn đó cứ di chuyển theo cậu, bên cạnh cậu liên tục vang lên tiếng bấm máy ảnh.
Đoạn đường này bao xa, sao mãi không đi đến đích? Trước mắt Phương Mộc toàn là ánh sáng trắng, cảm giác choáng váng ập đến, cậu cảm thấy mình có thể ngã xuống bất cứ lúc nào.